Hoewel bijen ons tijdens warme zomerdagen soms irriteren en we fluitende vogeltjes in de vroege ochtend ook niet al te graag zien komen, doen wetenschappers een baanbrekende ontdekking. Koffieplanten en -bonen groeien beter als bijen en vogels de handen in elkaar slaan.
Tekst: Yannick Van Frausem
En daar plukken natuurlijk de koffieboeren letterlijk de vruchten van. Onze gevleugelde helpertjes leggen dagelijks soms wel duizenden kilometers af om tot bij de koffieplanten te komen. Zonder hen zouden de boeren met een opbrengstdaling van van zo’n 25 procent te maken hebben.
Interactief systeem
Het uitgevoerde veldexperiment op maar liefst dertig Costa Ricaanse koffieboerderijen bewijst dat de inspanningen van de natuur samen groter zijn dan hun individuele inspanningen. In dit geval gaat het over de bestuiving door bijen en de ongediertebestrijding door vogels.
Er werden vier mogelijke scenario’s uitgewerkt.
1) individuele vogelactiviteit
2) individuele bijenactiviteit
3) geen vogel- en bijenactiviteit
4) interactief systeem tussen beiden
In de laatste situatie zijn bijen en vogels volledig vrij om te bestuiven en ongedierte te bestrijden.
1 + 1 = 2
De positieve effecten van de samenwerking tussen bijen en vogels op de vruchtzetting, het vruchtgewicht en de vruchtuniformiteit, zorgen voor een gemiddelde opbrengst van 25 procent voor koffietelers.
"Tot dusver berekenden onderzoekers de voordelen van de natuur afzonderlijk, om ze nadien gewoon bij elkaar op te tellen", zegt hoofdauteur Alejandra Martínez-Salinas van het Centrum voor Tropisch Landbouwonderzoek en Hoger Onderwijs (CATIE). "Maar de natuur blijft een interactief systeem. Wij tonen nu het ecologische en economische belang van deze interacties aan."